«قرارگاه»؛ بازتاب نقش مسجد در کنشگری اجتماعی

به گزارش روابط عمومی سازمان تبلیغات اسلامی، مجله تصویری «قرارگاه» در روزهای زوج ساعت ۲۱ به‌صورت زنده و با بازپخش ساعت ۹ صبح از شبکه قرآن و معارف سیما پخش می‌شود. این برنامه در هر قسمت با حضور صاحب‌نظران و فعالان جبهه فرهنگی انقلاب، به‌صورت حضوری، تلفنی و تصویری به گفت‌وگو و تحلیل موضوعات روز می‌پردازد.

آغاز از یک خلأ در رسانه ملی

علیرضا داوودی، مجری برنامه «قرارگاه» درباره انگیزه شکل‌گیری برنامه توضیح می‌دهد: «نکته‌ای که باعث شد این برنامه را آغاز کنیم، نبود برنامه‌ای ویژه برای مخاطبان جبهه فرهنگی انقلاب در صدا و سیما بود؛ قشری که علاقه‌مند است در حوزه‌های فرهنگی، اجتماعی و مسائل مرتبط فعالیت کند اما در رسانه ملی پایگاهی ندارد که سخنش شنیده شود، به‌ویژه سخنی مبتنی بر منظومه فکری حضرت آقا.»

او ادامه می‌دهد: از سال گذشته، دقیقاً پس از شهادت سیدحسن نصرالله، با همین دغدغه، برنامه «قرارگاه» را آغاز کردیم تا فضایی فراهم شود که گفت‌وگوهایی در چارچوب اندیشه و رهنمودهای رهبر انقلاب شکل گیرد. همچنین مأموریت ویژه‌ای برای خود تعریف کردیم تحت عنوان قرارگاه رهبر، تا هرگاه حضرت آقا پیامی، سخنرانی یا دیداری داشتند، در نخستین فرصت برنامه‌ای اختصاصی برای تبیین و شرح آن اجرا کنیم. به‌عنوان نمونه، در برنامه اخیر، به دیدار معظم‌له با مدال‌آوران کشور پرداختیم.

تمرکز بر مسجد به عنوان پایگاه گفت‌وگو

او با اشاره به تغییر ساختار برنامه بیان می‌کند: در مرحله جدید، تصمیم گرفتیم گفت‌وگو با مخاطبان جبهه فرهنگی از دل پایگاه مسجد شکل گیرد. تلاش کردیم کنش‌ها و حرکت‌های انقلابی به سمت مسجد هدایت شود تا این پایگاه به محور گفت‌وگو و کنش اجتماعی تبدیل گردد.

داوودی تصریح می‌کند: در ساختار تازه، محور اصلی برنامه مسجد است و هر موضوعی از این منظر بررسی می‌شود که چگونه می‌توان از دل مسجد به آن پرداخت. از یک سو کنش‌های فعالان خودجوش مساجد و گروه‌های جهادی در سراسر کشور را بازنمایی می‌کنیم و از سوی دیگر به جریان‌های مختلف نشان می‌دهیم چه اقداماتی در حال انجام است تا از آن الگو بگیرند. در گام سوم نیز می‌کوشیم نشان دهیم کارهایی که هنوز به‌صورت مؤثر انجام نمی‌شود، چگونه می‌تواند شکل گیرد و به نتیجه برسد.

معیارهای انتخاب سوژه و مهمانان

مجری برنامه درباره شیوه انتخاب موضوعات می‌گوید: بخشی از سوژه‌های برنامه برگرفته از اتفاقات روز است و بخشی دیگر به مناسبت‌های ملی و مذهبی اختصاص دارد. در مناسبت‌هایی چون روز زن، روز دختر یا میلاد حضرت زینب (س) سعی می‌کنیم با رویکرد فرهنگی و اجتماعی به موضوع ورود کنیم.

او اضافه می‌کند: در زمان‌هایی که مناسبت خاصی وجود ندارد، موضوعات از دل کارکردهای مسجد انتخاب می‌شود. به‌عنوان نمونه، خانم زادقاسمی، از فعالان بنیاد هدایت، را با محوریت نقش همسران امام جماعت دعوت کردیم؛ ظرفیتی مهم که بخشی از آن فعال است و بخشی دیگر نیازمند فعال‌سازی. این موضوعات در تحریریه بررسی و بر اساس اولویت‌ها سامان‌دهی می‌شود.

بازخورد مخاطبان و جایگاه برنامه در رسانه

داوودی با اشاره به آمارهای سازمان صدا و سیما بیان می‌کند: از نظر میزان بیننده، برنامه در میان آثار مشابه خود، رتبه نخست را داشته است. افزون بر این، میزان مراجعه و اعلام آمادگی از سوی مساجد در شهرها و استان‌های مختلف برای همکاری و مشارکت با ما بسیار چشمگیر بوده است.

او ادامه می‌دهد: در بخش ویژه قرارگاه رهبر نیز بازخوردهای ارزشمندی دریافت کرده‌ایم. این بخش در تاریخ رسانه ملی کم‌نظیر است؛ چرا که تاکنون هیچ برنامه‌ای به شکل مستقیم و تحلیلی به بیانات مقام معظم رهبری نپرداخته بود. معمولاً رسانه‌ها تنها به پخش مستقیم یا بازپخش سخنان بسنده می‌کردند، اما ما تلاش کردیم به تبیین منظومه فکری ایشان در حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی بپردازیم. این رویکرد توانست مخاطبان آگاه و دغدغه‌مند را با برنامه پیوند دهد و مسیر ما را برای تداوم این جریان هموارتر کند.

نقش مسجد در تغییر باور عمومی

مجری برنامه تلویزیونی «قرارگاه» در بخش دیگری از سخنانش می‌افزاید: جامعه هدف برنامه، کنشگران فرهنگی هستند؛ هرچند مخاطبان عمومی و طیف خاکستری جامعه نیز برنامه را دنبال می‌کنند. هدف ما تأثیرگذاری بر فعالان فرهنگی است تا آنان در سطح جامعه نقش‌آفرینی کنند.

به گفته داوودی، یکی از باورهای نادرست در میان مردم، بی‌تأثیری مساجد در امور اجتماعی است. در حالی که مساجد بسیاری در کشور فعال‌اند و اقدامات مؤثری انجام می‌دهند. تغییر این باور عمومی خود یکی از تأثیرات مهم برنامه‌هایی مانند «قرارگاه» است. البته این اثر در کوتاه‌مدت دیده نمی‌شود، اما در میان‌مدت می‌تواند به یک تغییر ذهنی گسترده منجر شود.

تداوم برنامه بدون محدودیت زمانی

در پایان، مجری برنامه درباره ادامه پخش «قرارگاه» توضیح می‌دهد: به لطف همراهی شبکه قرآن و معارف سیما، برای برنامه زمان پایان مشخصی در نظر گرفته نشده است. تا زمانی که این مسیر بتواند به تبیین اندیشه‌های رهبر انقلاب و تقویت جایگاه مسجد در کنش اجتماعی یاری رساند، ادامه خواهیم داد. 

منبع: تقریب